27-05-2014 FITFACT: Veel zitten is een 'Silent Killer'

Veel zitten is een ‘silent killer’


In een recent onderzoek is onderzocht of één dag niet bewegen al invloed heeft op de insulinegevoeligheid. Insuline is een hormoon dat de bloedsuikerspiegel regelt. Als je lijf niet meer zo gevoelig is voor insuline, dan stijgt de bloedsuikerspiegel. Dat leidt op den duur tot diabetes type 2. In dit onderzoek moesten de deelnemers drie protocollen volgen, elk protocol op een andere dag. Op één dag mochten ze gewoon zoveel bewegen als ze normaal deden. Tijdens deze ‘beweegdag’ gebruikten ze ongeveer 3.000 calorieën. Dat was ook de hoeveelheid energie die ze via het eten binnen kregen. Tijdens de twee andere dagen moesten ze zoveel mogelijk stil zitten. Hun energiegebruik werd daardoor gereduceerd tot 2.000 calorieën. Tijdens een van deze twee ‘zitdagen’ kregen ze hun gewone menu te eten van 3.000 calorieën. Op de andere dag werd het menu aangepast zodat energie-inname en -gebruik in balans waren. Na elke dag werd de gevoeligheid van het lijf voor insuline gemeten. Die bleek na de zitdag met aangepaste energie-inname 18% lager dan na de beweegdag. Na de zitdag, waarbij normaal werd gegeten, was de insulinegevoeligheid zelfs 39% lager dan normaal.

Inactiviteit leidt tot gezondheidsrisico’s

Ook het Nationale Kompas Volksgezondheid van het VWS schrijft: Uit onderzoek blijkt dat de minst actieve personen over het algemeen het grootste risico hebben op negatieve gezondheidseffecten. Daarnaast staat met redelijke zekerheid vast dat tenminste 150 minuten matige tot zwaar intensieve activiteit per week, samenhangt met meer gezondheidswinst dan een activiteitenniveau dat lager ligt dan deze 150 minuten.
Ongeveer een op de vijf (21%) nieuwe gevallen van beroerte is te wijten aan lichamelijke inactiviteit. Te weinig bewegen is ook verantwoordelijk voor bijna 20% van de acute hartinfarcten en ongeveer 10% van de diabetesgevallen (In ’t Panhuis-Plasmans et al., 2012). Onvoldoende bewegen (niet voldoen aan de NNGB) is in Nederland jaarlijks verantwoordelijk voor - naar schatting - ruim 8.000 sterfgevallen (ofwel circa 6% van het totaal aantal sterfgevallen).

Preventie zorgt voor minder sterftegevallen

Het RIVM-rapport ‘Inschatting effecten van gezondheidsbeleid gericht op bewegen’ concludeerde al in 2004: “Als in Nederland over tien jaar het percentage ‘normactieven’ tien procentpunt hoger is, en het percentage ‘inactieven’ vier procentpunt lager, dan zal in 2014 de totale sterfte 2,3% lager zijn en dalen de gevallen van diabetes type 2, hartinfarct, darmkanker, en beroerte met 1 tot 2,4%, vergeleken met de situatie waarbij het beweeggedrag van de Nederlandse bevolking gelijk blijft. De positieve effecten zijn nog groter na twintig jaar en blijven tenminste dertig jaar zichtbaar. Opgeteld over een periode van 20 jaar zullen ruim 48.000 mensen minder overlijden, en zullen in totaal ongeveer 30.000 hartinfarcten voorkómen worden, 28.000 beroertes, 27.000 gevallen van diabetes type 2, en 4.000 gevallen van darmkanker.”
Bron: Cahier ‘Bewegen doet leven’, Stichting Bio- Wetenschappen en Maatschappij (BWM)